Thế giới vô cực | Xã Luận | DanQuyen.com - Cơ Quan Ngôn Luận Người Việt Hải Ngoại

  Trang nhất

  Xã Luận

  Đọc Báo Trong Nước

  Truyện Ngắn

  Kinh Tế

  Âm vang sử Việt

  Tin Thể Thao

  Y Học

  Tâm lý - Xã hội

  Công Nghệ

  Ẩm Thực

    Diễn Đàn Biển Đông

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ lên tiếng vụ tàu Philippines bị tàu Trung Quốc phun vòi rồng

    Hình Ảnh Quê Nhà - Video Clip

Nồng ấm Tết cổ truyền dân tộc Khmer Chôl Chnăm Thmây

    Tin Thế Giới

Lệnh cấm nhập khẩu uranium của Nga 'gây bão' trên thị trường năng lượng

    Tin Việt Nam

Lãnh đạo Việt Nam gửi điện thăm hỏi Campuchia sau vụ nổ kho đạn

    Tin Cộng Đồng

Nắng nóng kỷ lục tại nhiều bang của Ấn Độ

    Tin Hoa Kỳ

Mật vụ Mỹ lên kế hoạch bảo vệ trong trường hợp ông Trump bị giam giữ

    Văn Nghệ

Huế

    Điện Ảnh

Lý Hải trở thành đạo diễn nghìn tỷ đồng

    Âm Nhạc

Danh tính nữ ca sĩ Việt may mắn gặp Rosé (Blackpink), lại còn chiêu đãi fan ảnh cam thường

    Văn Học

Bắt học sinh đi học ngày nghỉ lễ Giỗ tổ Hùng Vương, hiệu trưởng bị xem xét kỷ luật

Thông Tin Tòa Soạn

Tổng biên tập:
Tiến Sĩ
Nguyễn Hữu Hoạt
Phụ Tá Tổng Biên Tập
Tiến Sĩ
Nhật Khánh Thy Nguyễn
Tổng Thư ký:
Quách Y Lành

Thế giới vô cực
Trong bài viết đăng trên tạp chí đối ngoại uy tín Foreign Affairs số tháng 5/2008, Richard N. Haass, Chủ Tịch Hội Đồng Quan Hệ Đối Ngoại, cho rằng trật tự thế giới đang thay đổi. Hoa Kỳ đang đánh mất thế đơn cực và quan hệ quốc tế trong thế kỷ 21 có thể được xác định bởi “thế vô cực”; ở đó quyền lực thế giới sẽ bị phân tán hơn là được tập trung, và ảnh hưởng của các quốc gia dân tộc sẽ yếu đi trong khi ảnh hưởng các nhân tố phi nhà nước tăng lên. Nhưng ông cũng cho rằng đây không phải tin xấu với Hoa Kỳ; Hoa Thịnh Đốn có thể vẫn kiểm soát được quá trình chuyển đổi và giúp cho thế giới tiếp tục là nơi an toàn. Thế kỷ 20 bắt đầu với đặc điểm của thế giới đa cực, nhưng sau gần 50 năm với hai cuộc đại chiến thế giới, và hàng loạt cuộc xung đột nhỏ, hệ thống hai cực xuất hiện. Sau khi chiến tranh lạnh kết thúc và Cộng sản Liên Xô sụp đổ, hệ thống hai cực nhường chỗ cho một cực, Hoa Kỳ là cường quốc duy nhất chi phối hệ thống thế giới. Nhưng ngày nay, quyền lực bị phân tán và việc xuất hiện thế vô cực gây ra nhiều câu hỏi lớn. Trật tự thế giới mới sẽ ra sao? Hậu quả của chúng là gì và Hoa Kỳ sẽ phản ứng ra sao? Trái với thế đa cực, vốn bao gồm một số trụ cột tập trung quyền lực, hệ thống thế giới vô cực có đặc điểm là gồm vô số trung tâm có quyền lực. Trong thế giới đa cực, không có cường quốc nào thống trị. Hệ thống đa cực có thể hợp tác, hoặc tiếp nhận trạng thái hòa hợp quyền lực, trong đó một số cường quốc lớn cùng hợp tác để thiết lập luật chơi và xác định sự trừng phạt đối với những kẻ vi phạm luật. Họ có thể trở nên hợp tác hơn qua việc cân bằng quyền lực hoặc trở nên xung đột khi sự cân bằng bị phá vỡ. Thoạt nhìn, thế giới ngày nay có vẻ như ở thế đa cực. Các cường quốc lớn Trung Quốc, Liên hiệp Âu Châu, Ấn Độ, Nhật Bản, Nga và Hoa Kỳ chiếm hơn nửa dân số thế giới và khoảng 75% GDP và 80% chi phí quân sự toàn cầu. Tuy vậy, vẻ bề ngoài thường không lột tả hết. Thế giới ngày nay khác biệt một cách căn bản thế giới đa cực cổ điển: ngày càng có nhiều trung tâm quyền lực hơn, và một số trung tâm này không phải là những nhân tố nhà nước. Thực tế là, trong hệ thống thế hiện nay nhân tố nhà nước đã đánh mất quyền chi phối quyền lực và trong một số lãnh vực nhất định còn mất cả tính ưu việt. Các cường quốc đang phải đối mặt với những thách thức từ tứ phía, ở trên là bởi các tổ chức khu vực và toàn cầu; ở dưới là các tổ chức quân sự; và từ hai bên là hàng loạt các tổ chức phi chính phủ (NGOs) và tập đoàn. Ngoài sáu cường quốc chính, còn có một số cường quốc khu vực: Brazil và Argentina, Chile, Mexico, và Venezuela ở Mỹ La Tinh; Nigeria và Nam Phi ở Châu Phi; Ai cập, Iran, Israel, và Arập Xê út ở Trung Đông; Pakistan ở Nam Á; Úc Đại Lợi và Nam Hàn ở Đông Á. Và nhiều tổ chức khác có thể đưa vào danh sách các trung tâm quyền lực, gồm những tổ chức toàn cầu (Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF), Liên Hợp Quốc, Ngân Hàng Thế Giới), các tổ chức khu vực (Liên Minh Châu Phi, Liên Đoàn Arập, Hiệp Hội Các Quốc gia Đông Nam Á, Liên Minh Châu Âu, …), và các tổ chức chuyên môn (Cơ quan năng lượng quốc tế, OPEC, Tổ chức hợp tác Thượng Hải, Tổ chức Y tế thế giới). Ngoài ra còn phải kể đến các tổ chức như mạng lưới truyền thông toàn cầu (al Jazeera, the BBC, CNN), quân sự có (Hamas, Hezbollah, quân đội Mahdi, Taliban), tổ chức chính trị, tôn giáo, tổ chức khủng bố (al Qaeda). Trong thế giới hiện tại Hoa Kỳ sẽ tiếp tục là cường quốc lớn có ảnh hưởng nhất. Hoa Kỳ chi hơn 500 tỷ Mỹ kim mỗi năm cho quân đội và nếu tính cả chi phí cho cuộc chiến ở Afganistan và Iraq sẽ lên đến hơn 700 tỷ Mỹ kim. Lực lượng lục quân, không quân và hải quân của Hoa Kỳ cũng là lực lượng hùng hậu nhất thế giới. Đặc biệt, với GDP khoảng 14 ngàn tỷ Mỹ kim, Hoa Kỳ là nền kinh tế lớn nhất thế giới. Mặc dù tâm lý chống Mỹ lan rộng, nhưng không có cường quốc thù địch nào nổi lên thách thức vị trí của Hoa Kỳ, một phần là sự cách biệt quyền lực giữa Hoa Kỳ và đối thủ tiềm năng còn quá xa. Về lâu dài, quốc gia như Trung Quốc có thể đạt mức GDP tương đương của Hoa Kỳ nhưng Trung Quốc có gánh nặng về dân số vì vậy sẽ bị hạn chế đầu tư cho quân đội. Ấn Độ có thách thức tương tự và còn thêm cơ sở hạ tầng yếu kém. GDP của EU hiện lớn hơn của Hoa Kỳ nhưng EU không phải là một quốc gia thống nhất. Nhật Bản có dân số già nua và thiếu nền tảng văn hóa của một cường quốc. Nga có thể được khuyến khích nhưng nền kinh tế không ổn định và tiềm ẩn nhiều khó khăn nội bộ. Bởi vậy, thế giới vô cực sẽ có hậu quả tiêu cực đối với Hoa Kỳ và đối với cả thế giới. Hoa Thịnh Đốn sẽ khó tiến hành các hoạt động tập thể đối phó với thách thức khu vực và toàn cầu do có quá nhiều nhân tố chi phối quyền lực và gây ảnh hưởng. Trạng thái vô cực sẽ làm tăng các mối đe dọa và đe dọa làm tổn thương những quốc gia như Hoa Kỳ. Những đe dọa này có thể được gây ra bởi những quốc gia thù nghịch, nhóm khủng bố, các nhà cung cấp năng lượng tìm cách cắt giảm sản lượng hoặc các ngân hàng trung ương có thể ảnh hưởng làm cho đồng Mỹ kim bị xuy yếu. Việc Iran muốn trở thành một cường quốc hạt nhân là một ví dụ về thế vô cực. Giá dầu hỏa tăng cao cũng là nguyên nhân khiến nhiều nước như Iraq, Li Băng, Syria, lãnh thổ Palestin và các nước trong OPEC tìm cách gia tăng ảnh hưởng. Trong thế đơn cực, Hoa Kỳ sẽ khó đơn phương trừng phạt Iran hơn do phải phụ thuộc vào hỗ trợ về chính trị và trừng phạt kinh tế của nhiều nước khác. Tù những lý lẽ trên, cho thấy rằng Hoa Kỳ cần có bước đi nhằm ngăn chặn khả năng thế giới vô cực xuất hiện. Năng lượng được cho là vấn đề quan trọng hàng đầu. Mức độ tiêu xài và nhập khẩu năng lượng hiện nay của Hoa Kỳ đã châm ngòi cho thế giới vô cực vì Hoa Kỳ rót lượng Mỹ kim khổng lồ cho các nước xuất khẩu. Giảm tiêu thụ năng lượng sẽ giảm áp lực tăng giá toàn cầu, và bớt sự tổn thương của Hoa Kỳ bởi các nước xuất khẩu và giảm tốc độ thay đổi khí hậu. Điều này có thể thực hiện được mà không làm tổn hại nền kinh tế Hoa Kỳ. Hoa Kỳ cũng cần tăng cường an ninh nội địa và có biện pháp giúp xã hội phản ứng linh hoạt với nguy cơ khủng bố; bảo trợ thiết lập cơ quan kiểm soát hoạt động làm giàu uranium hoặc ngân hàng nhiên liệu là biện pháp quan trọng giúp ngăn chặn phổ biến vũ khí hạt nhân. Như vậy Hoa Kỳ nên cân nhắc sử dụng đòn phủ đầu nhằm ngăn chặn một cuộc tấn công bằng hạt nhân nếu cần thiết – coi như đây là hành động phòng vệ. Cuối cùng, Hoa Kỳ cần giúp các quốc gia khỏi bị thất bại, trong đó thúc đẩy thương mại và đầu tư là phương tiện hữu hiệu của hội nhập, giúp các quốc gia tránh bị thất bại vì thế giảm nguy cơ xung đột. Đồng thời, Hoa Kỳ sẽ phải tiếp tục xây dựng lực lượng quân đội hiệu quả hơn, có khả năng đối phó với mọi thách thức hiện nay như ở Iraq, Afganistan. Minh Hà
DanQuyen.com
Phản Hồi Của Độc Giả Về Bài Viết

Họ và Tên
Địa chỉ
Email
Tiêu đề
Nội dung



	Gửi cho bạn bè	Phản hồi

Các bài viết mới:

Trung Quốc trước áp lực toàn cầu trong chính sách phá giá (24-04-2024)

Mục Tiêu & Nhu Cầu Duy Trì Hiệp Ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) (22-03-2024)

Lá Thư Tổng Biên Tập (08-02-2024)

Mơ Hồ Chiến Lược (15-01-2024)

Sự kết thúc của phép màu kinh tế Trung Quốc (16-12-2023)

Cộng và trừ trong chương trình trí tuệ nhân tạo (Artificial Intelligence) (20-11-2023)

Cản lực và quyết tâm (19-10-2023)

Chiến trường là thành tố cho nỗ lực hòa đàm (30-08-2023)

Cuộc chiến chưa có lối ra (03-08-2023)

Nguy cơ lão hoá của Trung Quốc (04-07-2023)

Sức Mạnh Bảo Vệ Hoà Bình (17-05-2023)

Tham vọng thống trị công nghệ của Bắc Kinh (22-04-2023)

Dấu chân Đại hán trên châu Mỹ-Latin (22-03-2023)

Cuộc Chiến Chưa Có Lối Ra (31-01-2023)

Thuật ngữ của ĐCSTQ Trong Các Kỳ Đại Hội Đảng (11-12-2022)

Kim Jong-Un kẻ cuồng vọng hạt nhân (07-11-2022)

Trật tự mới trong tầm nhìn của Bắc Kinh và Moscow (12-10-2022)

Kịch bản cho một cuộc chiến Đài Loan & Trung Quốc (14-09-2022)

MỘT VIỆT NAM ĐOÀN KẾT HƠN, QUYẾT TÂM HƠN SAU ĐẠI DỊCH (10-09-2022)

Tham vọng của Tập Cận Bình trong Đại Hội Đại Biểu Đảng CSTQ lần thứ 20 (10-08-2022)

Các bài viết cũ:

Thân phận cây chùm gởi (01-09-2010)

Thách Thức và Hành Động (01-09-2010)

Thực Dân Mới Hay Đế Quốc Đỏ (01-09-2010)

Sức mạnh đồng nghĩa với hòa bình (01-09-2010)

Sự xung đột trên thế giới Đa cực (01-09-2010)

Rồi Cũng Một Dòng Sông hay Ba Mươi Năm Nhìn Lại (01-09-2010)

Báo Dân Quyền Phỏng Vấn Thứ Trưởng Bộ Ngọai Giao Việt Nam (01-09-2010)

Con đường trước mặt của tânTổng thống Obama (01-09-2010)

Cơ Hội và Thách Thức của Trung Quốc & Ả Rập đối với Iran (01-09-2010)

Chuyển Động Đông Âu (01-09-2010)

Chiến lược của Trung Quốc tại lưu vực sông Mê Công (01-09-2010)

Bên dòng sông Tô Lịch - Ta nhớ đến Thăng Long (01-09-2010)

Những bất đồng vẫn là giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc (01-09-2010)

Bắt đầu trong những bắt đầu (01-09-2010)

Bách Việt Trong Lòng Đại Việt Và Chiến Lược Văn Hoá Phục Hoạt Nền Văn Minh Bách Việt (01-09-2010)

Bắc Kinh Trước Áp Lực Tân Cương (01-09-2010)

Bắc Hàn Trước Bước Ngoặc Thời Đại (01-09-2010)

Liên Minh Á Châu (28-08-2010)

Đối Thoại Chiến Lược Song Phương hay Đơn Phương? (28-08-2010)

"Hoàng Sa, Trường Sa là của Việt Nam".

Chuyển Tiếng Việt

Truyện Ngắn

Xa Xóm Mũi

Lời Di Chúc của Vua Trần Nhân Tôn

Copyright © 2010 DanQuyen.com - Cơ Quan Ngôn Luận Người Việt Hải Ngoại
Địa Chỉ Liên Lạc Thư Tín:
E-mail: danquyennews@aol.com
Lượt Truy Cập : 152858510.